Türkiye Devrimci Personel Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi (DİSK-AR) Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) 10 Ocak 2020 günü açıkladığı Ekim 2019 devri Hanehalkı İşgücü Araştırması’nı kıymetlendirdi.
İşgücüne iştirak oranı yerinde sayarken, işsizlik artmaya ve istihdam daralmaya devam ediyor. Ekonomik krizin başladığı 2018 Ağustos ayından bu yana istihdam 975 bin kişi azaldı. Birebir periyotta işsiz sayısı 726 bin kişi arttı. İstihdam ve işsizlikte kriz devam ediyor. Dar tarifli işsiz sayısı 4 milyon 396 bine yükselirken, geniş tarifli işsizlik 7 milyonun üzerinde seyrediyor.
DİSK-Ar’ın raporuna nazaran; son bir yılda bir yıldan fazla müddettir iş arayanların oranı yüzde 37, 9-11 aydır iş arayanların oranı yüzde 68 arttı. İş bulma ümidini kalmayanların sayısı yüzde 38 artarak 668 bine yükseldi. Toplam işsizlerin yüzde 29,3’ü 15-24 yaş ortası gençlerden oluşuyor. Tarım dışı bayan işsizliği ise yüzde 21’in üzerine çıktı.
ÜMİTSİZ İŞSİZLERİN SAYISI ARTTI
Ümitsiz işsizlerin sayısında tırmanış dikkat cazibeli. Ekim 2018’de 485 bin olan ümitsiz işsizlerin sayısı Ekim 2019’da 668 bine yükseldi. Son 1 yılda ümitsiz işsizlerin oranı yüzde 37 arttı. İstihdamda da daralma devam ediyor. Ekim 2018’de 28 milyon 870 bin olan mevsim tesirinden arındırılmış istihdam 527 bin kişi azalarak Ekim 2019’da 28 milyon 343 bine geriledi.
DAR TARİFLİ İŞSİZ SAYISI 608 BİN ARTTI
Ekim 2018’de 3 milyon 817 bin olan mevsim tesirinden arındırılmış dar tarifli işsiz sayısı Ekim 2019’da 621 bin artarak 4 milyon 438 bin oldu. Mevsim tesirinden arındırılmış işsizlik oranı bir evvelki yılın tıpkı ayına nazaran 1,8 puan artarak yüzde 13,4’e yükseldi.
DİSK-AR tarafından hesaplanan geniş̧ tarifli işsiz sayısı Ekim 2019’da 7 milyona ulaştı. Geniş tarifli işsizlik oranı yüzde 20,1 olarak hesaplandı. Ekim 2018’e nazaran geniş tarifli işsiz sayısı 650 bin kişi arttı.
Tarım dışı işsizlik yüzde 13,6’dan yüzde 15,7’ye yükseldi. Tarım dışı işsizlik bayanlar ortasında yüksek seyretmeye devam ediyor. Ekim 2019’da kentsel genç bayan işsizliği yüzde 37’ye ulaştı. Bu noktada yükseköğrenim mezunu bayan işgücünün işsizliği dikkat çekmektedir. Ekim 2018’de yüzde 14,7 olan mevsim tesirinden arındırılmamış bayan işsizliği 2,3 puan artarak Ekim 2019’da yüzde 17 düzeyine yükseldi.
Mevsim tesirinden arındırılmış genç işsizliği 2018 Ekim ayında yüzde 22,1 iken Ekim 2019’da 3 puan artarak 25,2’ye yükseldi.
Ekim 2018’de 3 milyon 788 bin olan mevsim tesirinden arındırılmamış dar tarifli işsiz sayısı Ekim 2019’da 608 bin kişi artarak 4 milyon 396 bine yükseldi (Grafik 1). Mevsim tesirinden arındırılmamış işsizlik oranı bir evvelki yılın birebir ayına nazaran 1,8 puan artarak yüzde 13,4 olarak gerçekleşti.
Ekim 2018’de yüzde 11,7 olan mevsim tesirinden arındırılmış dar tarifli işsizlik, bir yılda 1,9 puan artarak Ekim 2019’da yüzde 13,6’ya yükseldi.
GENİŞ TARİFLİ İŞSİZ SAYISI 7 MİLYON
DİSK-AR tarafından hesaplanan geniş̧ tarifli işsiz sayısı Ekim 2018’de 6 milyon 351 bin iken Ekim 2019’da 650 bin artışla 7 milyon oldu. Geniş̧ tarifli işsizlik oranı Ekim 2019’da yüzde 20,1 olarak hesaplandı.
HER DÖRT GENCİN BİRİ İŞSİZ
Standart işsizlik, tarım dışı işsizlik ve genç işsizliği yüksek seviyesini koruyor. İşsizlik artmaya devam ediyor. Ekim 2018’de yüzde 11,3 olan standart-dar tarifli işsizlik oranı, Ekim 2019’da yüzde 13,4’e yükseldi. Tarım dışı işsizlik oranı 1 yılda yüzde 13,1’den yüzde 15,7’ye yükselirken, genç işsizliği de son 1 yılda 4,7 puan yükselerek yüzde 20,6’dan yüzde 25,3’e yükseldi.
İşsizlik oranları krizin başladığı Ağustos 2018 düzeyine nazaran önemli biçimde artmış durumda. Standart işsizlik yüzde 11,6’dan yüzde 13,4’e yükselirken, tarım dışı işsizlik yüzde 13,6’dan yüzde 15,7’ye yükselmiş durumda. Genç işsizliği ise yüzde 22,3’ten yüzde 25,3’e yükseldi.
HER DÖRT İŞSİZDEN BİRİ ÜNİVERSİTE MEZUNU
Ocak 2018’de 837 bin olan yüksek tahsilli işsiz sayısı Ağustos 2018’de 1 milyon 111 bine ve Ekim 2019’da ise 1 milyon 176 bine yükseldi.
1 YILDA 527 BİN kişi işini kaybetti!
Ekim 2018’de 28 milyon 870 bin olan mevsim tesirinden arındırılmamış̧ istihdam Ekim 2019’da 28 milyon 343 bine geriledi (Grafik 4). Son 1 yılda 527 bin kişi istihdam dışında kaldı yahut işini kaybetti.
GENÇLERDE VE Bayanlarda İŞSİZLİK ARTIYOR!
Genç işsizliği ve kentsel bayan işsizliği son 1 yılda en yüksek işsizlik tipi olarak görülmeye devam ediyor. Ekim 2019’da da en fazla artış genç işsizliği ve kentsel genç bayan işsizliğinde görüldü.
Mevsim tesirinden arındırılmamış genç işsizliği 3 puan artarak yüzde 22,3’den yüzde 25,3’e, Mevsim tesirinden arındırılmamış bayan işsizliği 2,3 puan artarak 14,7’den yüzde 17’ye yükseldi.
Kentsel genç bayan işsizliği geçen ay yüzde 40’lara ulaşmış, bayan işsizliği kategorisinde en yüksek işsizlik düzeyini görmüştü. Ekim 2019’da da kentsel genç bayan işsizliği tekrar en yüksek işsizlik çeşidi oldu. Kentsel genç bayan işsizliği 4,1 puan artarak yüzde 37’ye ulaştı.
Ne eğitimde ne istihdam olanların (NEET) oranında artış görülmektedir. NEET oranı Ekim 2018’e nazaran 1,9 puan artarak yüzde 26’ya ulaştı.