Cumhuriyetin ilanını önleyemeyenler, Hilafeti elde tutmak için atağa geçmişlerdi. Cumhuriyet aykırılığı paydasında birleşen lobi, Hilafet lehine kampanyaya sürat verecektir.
Halifeliğin, Cumhuriyetin her türlü çağdaşlaşma atağının prangası olarak kalmasını isteyenler, Halifenin istifa edeceği söylentisini çıkarırlar.
İşaret fişeğini devrin İstanbul Barosu Lideri Lütfi Fikri ateşleyecektir. Düyunu Genele memuru Hüseyin Cahit Yalçın, Tanin Gazetesinin sahibi ve başyazarıdır.
Akşam Gazetesinin çıkardığı bu söylenti anında tesirini gösterecek, 10 Kasım 1923'te, Tanin'de Istanbul Barosu Lideri Lütfi Fikri'nin, Halife Abdülmecit Efendiye “Açık Mektubu” yayınlanacaktır. Zamanlama nitekim manidardır!
Mektuptan yapacağımız kısa bir alıntı, Hilafet üzerinden Cumhuriyet aykırılığının altı dokuzluk vesikalık fotoğrafı üzeredir:
“…Bu makam size atalarınızdan kalmadır. Onu şahsî bir kedere, büsbütün yıkılıp yok olmasına sebebiyet vermeye hakkınız yoktur. Halifelik, atalarınızın yardım ve kararı ile Türklüğe kazandırılmış bir güç, bir manevi zenginliktir… Sanki dünyanın neresinde, tarihin hangi çağında görülmüştür ki bir millet atalarından miras olan bu kadar değerli bir gücü, manevi zenginliği hiçbir güç olmadan, kendi isteği ile elinden çıkarsın? Hayır, bu bir intihardır!”
MEYDAN OKUMA…
Lütfi Fikri'nin kaleminden çıksa da Açık Mektup aslında Cumhuriyet tersi konsorsiyumun niyetini ve direncini yansıtmaktadır. Mektup, Ankara'ya karşı Desaadet'in (İstanbul) meydan okumasıdır!
1. Dünya Savaşı başlarken, İslam dünyasına, Halife'nin ilan ettiği Cihat davetine uymamalarını telkin eden İngiltere de bu periyotta her nedense ansızın Halifesever oluvermiştir!
Halbuki Halifenin Cihat daveti, 1. Paylaşım Savaşı'nda Müslüman Arapların, İngiliz kışkırtmasıyla Halifelerine isyan ederek Osmanlı'ya karşı Britanya safında savaşmalarına pürüz olmamıştı.
İngiliz sömürgesi Hindistan Müslümanlarının bir kısmı İsmailiye mezhebindendir. Ağa Han ve Buyruk Ali, o dönemde bu mezhebin manevi önderleridirler. Her nedense Hindistan da değil de Londra'da yaşamaktadırlar! Ağa Han, devrin jet sosyetesinin renkli bir siması, kumar ve sefahat alemlerinin müdavimi bir sefih, İsmailiye mezhebinin de kutsal lideridir!
İngililiz piyonu Ağa Han ve Buyruk Ali'nin, Hilafetin kaldırılmaması talebiyle Başvekil İsmet Paşa'ya gönderdikleri mektup, her nasılsa Ankara'ya ulaşmadan evvel 5-6 Aralık 1923'te İstanbul gazeteleri tarafından yayınlanacaktır!
Lütfi Fikri'nin işaret fişeği manasındaki açık mektubuyla başlatılan, İngiliz yönlendirmeli iç ve dış lobilerin Cumhuriyet'i hedefleyen kumpasına karşı Ankara'nın yanıtı 3 Mart 1924'te verilecektir.
3 Mart 1924'te TBMM'nin peşpeşe kabul ettiği 429-430-431 sayılı, Hilafet kurumunu kaldırıp, öğretim birliğini sağayan, lâik, demokratik hayatın önünü açan, Erkanı Harbiye reisini hükümet dışına çıkarıp asli mesleğine döndürerek askerin siyasetle bağlantısını kesen, Türkiye'nin çağdaşlaşmasının tüzel temelini oluşturan 3 ihtilal yasasının kısa öyküsü budur.
Av. Hüseyin Özbek / Türkiye Barolar Birliği Lider Yardımcısı