Eski Dışişleri Bakanı Prof Dr Mümtaz Soysal hayatını kaybetti Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’nde çok Marmaris Escort sayıda öğrenci yetiştiren Soysal bir devrin efsanevi kitabı ‘Anayasaya Giriş’in de yazarıydı Alzheimer tedavisi gören Soysal 90 yaşındaydı
Cumhuriyet gazetesi muharriri Mine Kırıkkanat Bir yıldız kaydı bir Mümtaz söndü başlıklı Mecidiyeköy Escort yazısında Sevgili aziz dostum Mümtaz Soysal la yollarımız birinci defa 12 Eylül 1980 akşamı kesişti diyerek Mümtaz Soysal ı anlattı
İşte Mine Kırıkkanat ın yazısı
Yıllar yılı yaşamda hiçbir şey Merter Escort raslantı değildir saptamasını insanları bahta inandırmak için uydurulmuş üniversal bir basmakalıp olduğunu düşündüm Lakin yazmaya başlayacağım yeni romanım için geçmişe dönüp baktığım bugünlerde artık yanıldığımı anlıyor her insanın olaylara istikamet vermek için gösterdiği gayretin ötesinde aşikâr bir bahtı olduğuna bilhassa de yaşantısına çok bariz ölçüde talih varlığı ya da yokluğunun istikamet verdiğine inanıyorum
Yaşamda hiçbir şey raslantı değilmiş evet
Ve mukadderat şimdi ne gazeteci ne de yazarken hiç kimse likten ibaret anlamsız varlığımın karşısına çıkardığı beşerlerle geleceğimin epey zıt düğümlü haraşo ağlarını örüyormuş
Sevgili aziz dostum Mümtaz Soysal la yollarımız birinci sefer 12 Eylül 1980 akşamı kesişti
Tahmin edebileceğiniz harikulâde şartlarda gerçekleşen bu müsabakayı uzun yıllar kendime saklayıp Milliyet in 8 Mayıs 2005 tarihli sayısında birinci sefer şu sözlerle andım
An tarihi bir andı 12 Eylül 1980 Sosyalist Parti şimdi muhalefetteydi ve müstakbel Cumhurbaşkanı Mitterrand ın kültür adamı imajını yaratan en sadık adamı Jack Lang Akdeniz ülkelerinden çağrılan muharrir ve sanatkarları Marsilya da tarihi bir keşişhane de buluşturan toplantıyı düzenlemişti Türkiye den davetli Yaşar Kemal Mümtaz Soysal Çetin Altan ve davetsiz konuk bendeniz 12 Eylül darbesini üç gün hükümdarlar üzere ağırlanacağız diye gittiğimiz şatoya vardığımızda öğrendik Natürel ki ağzımızdan burnumuzdan geldi o üç gün lakin benim için unutulmazdı
DÖNMEK SIKINTI KALMAK İMKÂNSIZ
Cep telefonu daha icat edilmemişti Brüksel den Marsilya ya uçan Mümtaz Soysal Paris te birkaç gün geçirdikten sonra yola çıkan Yaşar Kemal ile Montpellier üzerinden avdet eden Çetin Altan ve ben 12 Eylül darbesini tam olarak Marsilya yakınlarındaki Aix En Provence ta düzenlenen toplantıya varınca etrafımızı saran gazetecilerden öğrendik
Basın doğal olarak üç ünlü Türk aydının darbe hakkında tercihen olumsuz görüş bildirmesini bekliyordu
Benim için ileride ders olacak anlardan biriydi
Henüz buluşan Mümtaz Soysal Yaşar Kemal ve Çetin Altan güya sözleşmişcesine gazetecilere kendi ortalarında toplantı yapmadan konuşmayacaklarını bildirdiler
Nasıl konuşsunlar Üçü de eninde sonunda Türkiye ye dönmek zorundaydı Üst tükürsen bıyık aşağı tükürsen sakal durumu
Şatonun bir salonunda toplandık Birinci iş televizyonu açmak oldu Tüm ekranlarda hiç unutmuyorum Türk askerlerinin sadece ayaklarını rap rap yürüyüşlerini gösteren bir fon üzerine darbe haberi vardı TSK nin darbeci gelmişi geçmişi sıralanıyordu
Elbette ki hiç ses çıkarmadan izlediğim üçlü görüşmede diplomasi ve hukuk lisanının yanı sıra Fransızcaya en hâkim Mümtaz Soysal ın sözcü olmasına ondan diğer kimsenin konuşmamasına karar verildi ve Fransız basınına çabucak o gece bir basın toplantısı yapılacağı bildirim edildi
KONUŞARAK SUSAN SÖZCÜ
Üç ünlü Türkün darbe hakkında ne söyleyeceğini dinlemek isteyen o kadar çok Fransız gazeteci vardı ki basın toplantısı Aix en Provence ın antik açık hava tiyatrosunda yapıldı
Yaşar Kemal ile Çetin Altan ın birinci sırada oturduğu tiyatroda Mümtaz Soysal sahneye kurulan kürsüye çıktı
Toplantıyı üstteki sıralarda uzun yıllar sonra meslektaşları olarak ortalarına katılacağım Fransız gazetecilerle birlikte izliyordum
Ve hayatımın bir büyük dersini daha Mümtaz Soysal ın harikulâde Fransızcasını tüm haşmetiyle sergilediği çok konuşup hiçbir şey söylememek bahisli uzun söyleviyle aldım
Viran mümkün cinnet vatanda evlad ü ıyal vardı Cehennem de olsa dönülmese olmaz diyardı Türkiye Canım Mümtaz Hoca lafı lafta o denli bir boğdu ki dinleyen gazetecilerden hiçbiri bizim üç büyük Türk darbeye karşı mı yandaş mı TSK yi övüyor mu sövüyor mu katiyetle anlamamıştı Hatta yanımda oturan gazeteci uzun söylevin sonunda bana dönüp Yani artık ne dedi diye sordu Doğal ki karşılığım epey eğlenerek Fransızca konuştu anlamışsınızdır dan ibaret oldu
Mümtaz Hoca gazetecilerden soru almayı reddedip indi kürsüden
VATANA SARSILMAYAN BAĞLILIK
Aradan altı yıl geçti Bilbao dan Cumhuriyet e geçtiğim haberlerle gazeteciliğe adım atmıştım Bir gün telefon etti yazılarımı beğendiğini söyledi kutladı Gözümde bir ilahtı Çok sevindim ortada telefonla konuşmaya başladık
Dostluğumuz Fransa muhabiri olduğumda pekişti Sık sık geldiği Paris te illa ki Büyük İnsanlar otelinde kalırdı Otel Fransa ya hizmet etmiş büyük insanlar ın anıt mezarı Pantheon a bakıyordu
Müthiş bilgisini karşısındakini ezmeden aktaran soylu bir inceliği nüktedan ve kıvrak bir zekâsı vardı
Paris sohbetlerimizden bedelli anılar edindim New York ta bile yollarımız kesişti Tahminen bir gün onları da anlatırım
Anayasa Profesörü ve diplomatik deha Mümtaz Soysal bu ülkeye sarsılmaz bir bağlılıkla hizmet etmiş Büyük İnsanlar dan biridir Büyük saraylara doymayan Türkiye nin bir Pantheon u olsa oraya gömülmeyi ziyadesiyle hak eden Büyük İnsan dır Tahminen bir gün hakkı teslim edilir kim bilir
Hotel des Grands Hommes