Müfit Can Saçıntı, daha 22 yaşındayken “Olacak O Kadar” ile senaryo yazarlığına başladı. Akabinde birçok televizyon programında, sinema sinemasında yazmaya devam etti. Yalnızca müelliflik değil, oyunculuk ve direktörlük de yaptı. “Çocuklar Duymasın” dizisinde canlandırdığı Mustafa Ali karakteri, Mandıra Filozofu sinemasındaki “Ben çalışmaya karşıyım” repliğiyle birçok insanın hayatını sorgulamasına neden oldu.
Saçıntı, artık de “İtiraz Ediyorum” adlı müzikli, tek kişilik, müzikli oyunuyla Türkiye’nin dört bir yanında kapitalist sisteme yönelik tenkitlerini sürdürüyor. Saçıntı, oyun için geldiği İzmir’de VOA Türkçe’den Soner Kızılkaya'nın sorularını cevapladı.
“Hayalim sinema” diyen Saçıntı, “Yeni projemin ismi bile aşikâr: Parasız yaşamanın sırrı. Ne vakit çekeceğim? Parayı bulursam… Tekrar kapitalist sistemde kendimle çelişki, kaidelerle çatışma halindeyim. Parasız yaşamanın sırrını anlatacağım, fakat para bulursam” diye belirtti.
“TEMEL İTİRAZIM KAPİTALİST SİSTEME”
– Nelere itiraz ediyorsunuz?
İtiraz ettiğim şeyler, sinek vızıltıları, lakin sineği üreten bataklığın ismi kapitalizm. Temel itirazım, kapitalist sisteme. İnsanları çok kasmadan, nutuk atmadan hem kapitalizme hem de onun ürettiği sinek vızıltılarına karşı itirazlarımızı lisana getiriyoruz. Bu sinek vızıltıları mesela eğitim sistemi, sıhhat sistemi, evlilik, iş kazaları, basın olabiliyor.
– Siz bu itirazları Mandıra Filozofu Mustafa Ali karakteriyle de lisana getirmiştiniz. Mandıra Filozofu’nun bu sistemde yaşama talihi sahiden var mı?
Yaşama bahtı olmadığı için feryat, figan ederek hislere çeviri olarak bir şeyler söylüyor. Yaşama talihi olsaydı, bununla keyifli olsaydı, büyük çoğunluk üzere sesini çıkarmazdı, yaşayıp giderdi. Bazen bana tenkitler geliyor. “Hem kapitalizmi eleştiriyorsun hem kapitalist sistemin içindesin” diyorlar. Yani batıyoruz diye bağırmayacak mıyız? Bataklıktayım, “batıyoruz” diye bağırıyorum. Bunda bir çelişki göremiyorum. Asıl bağırmamakta bir kahır, bir çelişki var. Ancak bilhassa kimi genç kardeşlerimiz çok büyük bir açık yakalamış üzere diyorlar ki “hem kapitalist sistemdesin hem kapitalizmi eleştiriyorsun”. Orada olduğum için eleştiriyorum. Yoksa kutuplarda yaşasam ben kapitalizmi niçin eleştireyim kardeşim. Ayrıyeten o Eskimo’nun altındaki buzulları eriten de kapitalizmin hesapsız, plansız kar güdüleriyle doğayı hiçe sayması, iklimleri hiçe sayması. Eskimo’nun da karşı çıkması lazım fakat ya haberi yok ya karşı çıkacak mecrası yok. Bizimki de tahminen bir sinek vızıltısıdır. Lakin sivrisinek üzere öldürmesek de sokar, rahatsız ederiz.
“HAYALİM SİNEMA”
– Siz televizyon ve sinemadan geldiniz. Tiyatro nereden çıktı?
Şimdi tiyatro, daha doğrusu sahneye çıkma konusu, tiyatro derken birden çok tezli geldi, o yüzden düzeltme gereği hissettim. Sahneye çıkmaya son üç yıldır biraz da mecburiyetten başladım. Zira sinema sineması çekmek istiyorum, çok büyük bütçeler istiyor. O bütçeler bende yok. O bütçeleri elde etmek için de birileriyle uzlaşacaksınız. Uzlaşmakta sorun yok, uzlaşabiliriz ancak bazen parayı veren düdüğü çalmak istiyor. Lakin ben düdük değilim.
Bu yüzden hem söyleyeceklerimiz var hem de bu kapitalist sistem içinde geçim kederimiz var. Sağ olsun halkımız, seyircimiz bana dayanak oluyor. Ben de hislerine tercüman olmaya çalışıyorum. Bilmedikleri yeni bir şey söylediğimi sanmıyorum lakin hislerine yüksek sesle tercüman oluyorum. Tahminen onlar da bunu gördüğü için sağ olsunlar yalnız bırakmıyorlar. Hayalim sinema. Yeni projemin ismi bile muhakkak: Parasız yaşamanın sırrı. Ne vakit çekeceğim, parayı bulursam. Yeniden kapitalist sistemde kendimle çelişki, kaidelerle çatışma halindeyim. Parasız yaşamanın sırrını anlatacağım, lakin para bulursam.
“TİYATROYA İLGİ FUTBOLCDAN FAZA”
– Pekala tiyatroya ilgi var mı?
Yaratıcılık ve sanata ilgi konusunda kimi olumsuz ezberler var. Ancak nitekim ezberler. Mesela “tiyatroya ilgi yok”, “tiyatro seçkin sanatıdır” diye bir ezber var. Bunu çok kolay çürütebiliriz. Nasıl çürütebiliriz? Ben üç yıl evvel bir hesap kitap yaptım. İstanbul’da kent ve devlet tiyatrolarına giden seyirci sayısı, stadyumda maç izlemeye giden seyirci sayısından çok daha fazla. İnanmayan sayılara baksın. Hem de bütün tiyatrolar değil. Yalnızca kent ve devlet tiyatrolarına giden tiyatro seyircisi sayısı futbola gidenden daha fazla. Özel tiyatroları saymıyorum. Bu yanlış bir ezber. Ben bunu söyleyince diyorlar ki “futbol televizyonda çok seyrediliyor”. O vakit dizileri de tiyatro sayalım. Diziler sanatsa, yeniden sanat futboldan daha fazla seyirci çekiyor. Ancak yöneticilerimiz futbola daha çok ilgi gösteriyor. Mesela dün Tire’deydim. Kaç gün evvelce biletler bitti, beşerler kapılardan döndü.25 bin kişilik stadı var. 300 kişilik salonu var.
“İSTANBUL'DA ZORLANIYORUM”
– Türkiye’nin birçok vilayetinde ve ilçesinde sahneye çıktınız. Nasıl yansılar alıyorsunuz?
Ben Anadolu’dan ve Avrupa’daki vatandaşlarımızdan çok mutluyum. Avrupa’da yalnızca geçen yıl 60 kente gittim. Anadolu’da da örneğin 5 bin 600 nüfuslu Artvin’in Ardanuç ilçesinde salon doldu taştı. Zira orada 1996 yılından beri hiçbir aktiflik yapılmamış. Bayanlar ayakta kalınca gençler belediye otobüsündeki üzere onlara yer verdi. Gençler ayakta seyretti, yaşlılar ve bayanlar oturarak seyretti. Manisa’nın Alaşehir ilçesinde salon doldu, beşerler sandalyeler koydu. Sandalye koyacak yer kalmayınca sahnede 20 kişiyi sağıma, 20 kişiyi soluma aldım.
İstanbul’da ise zorlanıyorum. Bunun birinci nedeni maliyetlerin yüksek olması. Ayrıyeten sanata ve etkinliklere karşı biraz doygunluk var. İnsanların seçeneği çok fazla ve erteleme lüksüne sahipler. “Bu hafta gidemedim, bir dahaki hafta giderim” diyebiliyorlar. Anadolu’da gittiğinizde vatandaşımız “bu birinci ve son bahtım olabilir” diye koşarak geliyor.
“BAŞKASININ LAFIYLA HİÇ VAZGEÇMEYİN”
– Peltek olmanız oyunculuğunuzu etkilemedi mi?
Ben tiyatroya aşık bir çocuktum. Lise sona kadar “ben tiyatrocu olacağım, konservatuara gideceğim” diyordum. Lise sonda arkadaşın biri “sen hiç konservatuar imtihanına girme, kazanamazsın” dedi. “Niye, yeteneksiz miyim” dedim. “Yok değilsin lakin kazanamazsın. Sen pelteksin, peltekten oyuncu olmaz” dedi. Ben ansızın vazgeçtim. İmtihana bile girmedim. 30 yıl sonra, “pelteksin, senden oyuncu olmaz” denen çocuk, oyuncu olarak tanındı. Oyuncu oldu demiyorum, savlı. Oyuncu olarak tanındı. Bunu bilhassa gençlere anlatıyorum. Lütfen hayallerinizden vazgeçmeyin. En azından denemeden vazgeçmeyin. Diğerinin lafıyla hiç vazgeçmeyin.